Opodatkowanie prostej spółki akcyjnej

Prosta spółka akcyjna to zupełnie nowy typ spółki prawa handlowego, dlatego zapewne zastanawiasz się, jak wyglądają kwestie podatkowe związane z prowadzeniem biznesu w tej formie. W tym wpisie wyjaśnimy Ci jak wygląda opodatkowanie prostej spółki akcyjnej, wskazując różnice w stosunku do innych spółek prawa handlowego.

Prosta spółka akcyjna podlega opodatkowaniu jak każdy podmiot działający w obrocie prawnym. To, jakim podatkom będzie podlegać spółka zależy od rodzaju prowadzonej przez nią działalności.

Przykładowo jeśli spółce przysługuje własność gruntu lub lokalu będzie zobowiązana do zapłaty podatku od nieruchomości. Z kolei nabywając nieruchomość lub zaciągając pożyczkę konieczne będzie uiszczenie podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC).

Prosta spółka akcyjna może być również czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (VAT) – ang. value-added tax. Obowiązek zgłoszenia się jako czynny podatnik podatku VAT zależny jest od przychodów spółki. Jeśli przychody spółki za poprzedni rok nie przekroczą 200 000 zł nie musi ona być vatowcem. Jednakże są pewne sytuacje, kiedy mimo niskich obrotów nie będzie można skorzystać ze zwolnienia z VAT. Chodzi między innymi o sprzedaż: metali szlachetnych, wyrobów jubilerskich, terenów budowlanych, nowych środków transportu. Również w przypadku świadczenia usług: prawniczych i jubilerskich przedsiębiorca nie ma wyboru – jest vatowcem z mocy prawa czy tego chce czy nie.

Jednak z punktu widzenia przedsiębiorcy najważniejsza jest kwestia opodatkowania podatkiem dochodowym, bowiem większość spółek powoływana jest w celu osiągania zysków. Im większe tym lepiej 😉 Zanim odpowiemy na pytanie jak opodatkowane są dochody prostej spółki akcyjnej, konieczne jest poczynienie paru wyjaśnień.

Dwa rodzaje spółek prawa handlowego – spółki osobowe i spółki kapitałowe.

Kodeks spółek handlowych (w skrócie K.s.h.) rozróżnia dwa rodzaje spółek prawa handlowego:

1. spółki osobowe oraz
2. spółki kapitałowe.

Do spółek osobowych zalicza się: spółkę jawną, spółkę partnerską, spółkę komandytową, spółkę komandytowo-akcyjną.

Natomiast do spółek kapitałowych zalicza się: spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, spółkę akcyjną oraz prostą spółkę akcyjną.

Spółki osobowe charakteryzują się silną więzią pomiędzy spółką i jej wspólnikami (silniejszą niż w przypadku spółek kapitałowych), jak również osobistym zaangażowaniem wspólników w działalność spółki. Nie są one osobami prawnymi, lecz jednostkami organizacyjnymi, którym ustawa przyznaje zdolność prawną. Spółki osobowe nazywane są potocznie ułomnymi osobami prawnymi. Mimo swej „ułomności” są one równoprawnymi uczestnikami obrotu gospodarczego – mają możliwość nabywania we własnym imieniu praw (w tym własność nieruchomości) oraz zaciągania zobowiązań. Posiadają także zdolność sądową i procesową (mogą pozywać oraz być pozywane), co uprawnia je do samodzielnego występowania w procesie sądowym jako strona.

Spółki kapitałowe natomiast (jak sama nazwa wskazuje) są podmiotami, w których to kapitał (a nie wspólnicy) odgrywa znaczącą rolę. Te spółki są osobami prawnymi – uzyskują osobowość prawną z chwilą ich wpisania do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego. Podstawową różnicą pomiędzy spółkami kapitałowymi a osobowymi jest brak odpowiedzialności wspólników spółek kapitałowych za zobowiązania spółki. Finansowy obowiązek wspólników ogranicza się do wniesienia wkładów tj. przekazania spółce umówionej kwoty, dzięki której będzie mogła prowadzić działalność.

Prosta spółka akcyjna – spółka kapitałowa.

Prosta Spółka Akcyjna jest spółką kapitałową. Wynika to z treści art. 4 § 1 pkt 2) K.s.h. (w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw), który stanowi:

spółka kapitałowa oznacza spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, prostą spółkę akcyjną i spółkę akcyjną

Opodatkowanie prostej spółki akcyjnej podatkiem dochodowym.

Jak już wskazaliśmy powyżej prosta spółka akcyjna jest osobą prawną. Przychody uzyskiwane przez tę spółkę podlegać będą przepisom Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych z dnia 15 lutego 1992 r. tj. z dnia 4 kwietnia 2019 r. (Dz.U. z 2019 r. poz. 865). Zatem prosta spółka akcyjna podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych (w skrócie CIT od ang.Corporate Income Tax). Takiemu samemu opodatkowaniu podlegają również inne spółki kapitałowe czyli spółka z ograniczoną odpowiedzialnością oraz spółka akcyjna.

Stawka podatku dochodowego od osób prawnych wynosi 19% podstawy opodatkowania. W przypadku podatników, u których wartość przychodu ze sprzedaży (wraz z kwotą należnego podatku od towarów i usług) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym równowartości w złotych 1,2 mln euro (tzw.mały podatnik) stawka podatku wynosi 9%. Od stycznia 2019 r. dostępna jest również stawka 5% dla dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej (np. patentu, prawa ochronnego na wzór użytkowy, prawa z rejestracji wzoru przemysłowego, prawa z rejestracji topografii układu scalonego, autorskiego prawa do programu komputerowego). Warunkiem skorzystania z tej stawki jest jednak, aby prawo własności intelektualnej zostało wytworzone w ramach działalności badawczo-rozwojowej.

Podatkiem dochodowym objęte są dochody z udziału w zyskach osób prawnych, w szczególności:

• dywidendy,
• przychody z umorzenia udziału (akcji) lub ze zmniejszenia ich wartości,
• dopłaty otrzymane w przypadku połączenia lub podziału spółek,
• przychody z tytułu wniesienia wkładu niepieniężnego,
• przychody ze zbycia udziału (akcji).

Spółki osobowe a podatek dochodowy.

Dla porównania Spółka jawna nie jest podatnikiem podatku dochodowego, podatnikami są bowiem jej wspólnicy. Opodatkowanie w tej spółce zależy zatem od danego wspólnika – czy jest on osobą fizyczną, osobą prawną czy ułomną osobą prawną.

Analogiczna sytuacja będzie również w przypadku spółki partnerskiej. W tej spółce wspólnikiem (partnerem) może być wyłącznie osoba fizyczna wykonująca tzw. wolny zawód.

Spółka komandytowa również nie jest podatnikiem podatku dochodowego, stąd przedsiębiorcy często wybierają tę formę w celu uniknięcia tzw. podwójnego opodatkowania. Polega ono na dwukrotnym obciążeniu podatkiem dochodowym tego samego dochodu w przypadku podmiotów płacących CIT. Najpierw bowiem wypracowany przez spółkę zysk opodatkowany jest podatkiem dochodowym od osób prawnych. Kiedy wspólnicy spółki chcą wypłacić sobie zysk wypracowany przez spółkę (tzw. dywidendę) kwoty te ponownie podlegają opodatkowaniu, tym razem jako dochód wspólników opodatkowany podatkiem dochodowym od osób fizycznych (PIT) ang. Personal Income Tax.

Wyjątkiem wśród spółek osobowych w zakresie podatku dochodowego jest spółka komandytowo-akcyjna, która podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych (CIT).

Prosta spółka akcyjna a podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC)

Zapewne zastanawiasz się czy wnosząc wkłady do Prostej spółki akcyjnej trzeba będzie zapłacić podatek od czynności cywilnoprawnych (tzw. PCC)? Podatkowi takiemu w przypadku spółek kapitałowych podlega umowa spółki (wkłady) oraz jej zmiana (podwyższenie kapitału zakładowego). W takim wypadku wysokość PCC wynosi 0,5%. Analogicznie podatek od czynności cywilnoprawnych uregulowano w stosunku do spółek osobowych. Twoje wątpliwości nie są wcale bezpodstawne, bowiem intuicyjnie Prosta spółka akcyjna jako spółka kapitałowa powinna być objęta PCC. Zatem…

Czy Prosta spółka akcyjna podlega opodatkowaniu PCC?

Otóż zgodnie z indywidualną interpretacją podatkową zawarcie umowy Prostej spółki akcyjnej nie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych. W ocenie organu klauzula stand-still nakłada na państwa członkowie UE ograniczenia w zakresie nakładania nowych podatków. Reguły PCC dla spółek kapitałowych weszły od 1.01.2006, a skoro PSA jako forma działalności wtedy nie istniała, to spółka ta nie może być objęta takim podatkiem. Klauzula stand-still zakazuje również zmiany zasad opodatkowania obowiązujących w dniu 1.01.2006 poprzez objęcie tym podatkiem nowego typu kapitału (tj. akcyjnego). Innymi słowy PSA nie można opodatkować PCC nawet w razie zmiany przepisów. W konsekwencji ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych nie obejmuje Prostej spółki akcyjnej. Zawarcie umowy prostej spółki akcyjnej nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Analogicznie nie będzie podlegać PCC również podjęcie uchwały o emisji nowych akcji PSA. Jest to niewątpliwa przewaga Prostej spółki akcyjnej nad starszymi formami spółek kapitałowych (sp. z o.o. i S.A.).

Rachunkowość w prostej spółce akcyjnej – pełna księgowość

W celu ewidencjonowania operacji gospodarczych prosta spółka akcyjna musi prowadzić księgi rachunkowe. Spółka ta zatem musi prowadzić tzw. pełną księgowość, zgodnie z ustawą o rachunkowości. Prosta spółka akcyjna nie może prowadzić uproszczonej księgowości w formie księgi przychodów i rozchodów (KPiR), ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych czy też karty podatkowej. Jeżeli zatem nie znasz się na prowadzeniu ksiąg rachunkowych warto pomyśleć nad skorzystaniem z usług księgowych. Nie masz żadnego sprawdzonego i zaufanego biura księgowego? Nic straconego, w tej sprawie też możemy pomóc 😉

Podsumowanie – opodatkowanie Prostej spółki akcyjnej w pigułce

• Prosta spółka akcyjna jak każdy podmiot prawa podlega różnego rodzaju podatkom, w zależności od prowadzonej działalności; najważniejszym podatkiem z punktu widzenia przychodów spółki jest podatek dochodowy.
• Prosta spółka akcyjna (podobnie jak spółka z ograniczoną odpowiedzialnością oraz spółka akcyjna) jest spółką kapitałową, podlega zatem opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych (w skrócie CIT od ang.Corporate Income Tax).
• Stawka podatku dochodowego od osób prawnych (CIT) wynosi 19% podstawy opodatkowania, jednakże w niektórych prostych spółkach akcyjnych możliwe będzie zastosowanie obniżonych stawek: 9 % i 5%.
• Spółki osobowe (za wyjątkiem spółki komandytowo-akcyjnej) nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym, płatnikami tego podatku są ich wspólnicy.
• W celu ewidencjonowania operacji gospodarczych prosta spółka akcyjna musi prowadzić księgi rachunkowe (czyli  tzw. pełną księgowość).

Już wiesz, jak wygląda opodatkowanie prostej spółki akcyjnej. Jeśli masz jednak jakieś pytania, daj znać w komentarzu lub odezwij się do nas 🙂